Tình hình phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã quý I năm 2024 của tỉnh Kon Tum

Tính đến ngày 31/3/2024 toàn tỉnh có 283 Tổ hợp tác, đạt 123% so với cùng kỳ năm trước; đạt 94% Kế hoạch năm 2024; 300 Hợp tác xã đạt 123% so với cùng kỳ năm trước; đạt 100% Kế hoạch năm 2024. 

Tổng nguồn vốn của hợp tác xã (HTX) trên tất cả các lĩnh vực là 290.000 triệu đồng. Doanh thu bình quân khoảng 1.305 triệu đồng/HTX/năm; Lợi nhuận bình quân khoảng 290 triệu đồng/HTX/năm; thu nhập bình quân của lao động thường xuyên trong HTX là 50 triệu đồng/người/năm. 

Công tác quản lý nhà nước về KTTT, HTX

Các Sở, ban ngành đã tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh các văn bản chỉ đạo, góp ý, triển khai thực hiện về phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã như: Chương trình công tác của Ban Chỉ đạo phát triển kinh tế tập thể tỉnh năm 2024; tham gia góp ý dự thảo Hồ sơ xây dựng Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật hợp tác xã số 17/2023/QH15; triển khai Văn bản số 48/VTN ngày 05 tháng 3 năm 2024 của Viện Khoa học xã hội vùng Tây Nguyên triển khai các giải pháp tại Hội thảo khoa học “phát triển kinh tế hợp tác xã vùng Tây Nguyên: rào cản và giải pháp”; ban hành Chỉ thị số 03/CT-UBND, ngày 15 tháng 01 năm 2024 về việc củng cố, kiện toàn, phát triển các hợp tác xã nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Kon Tum; bố trí 967 triệu đồng để triển khai các hoạt động phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh; ban hành Kế hoạch số 670/KH-UBND ngày 27/02/2024 về tăng cường công tác quản lý chất lượng sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh Kon Tum. 

Về tuyên truyền, tư vấn phát triển HTX, THT

Các ngành đã phối hợp với Báo Kon Tum và Đài phát thanh và truyền hình tỉnh tuyên truyền các chủ trương của Đảng, chính sách của nhà nước về phát triển KTTT, các mô hình HTX điển hình tiên tiến làm ăn có hiệu quả, xây dựng phóng sự tuyên truyền kỷ niệm 78 năm Ngày Hợp tác xã Việt Nam (11/4). 

Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh đã phát động Cuộc thi Phụ nữ Kon Tum khởi nghiệp năm 2024 với chủ đề “Phụ nữ Kon Tum khởi nghiệp, phát huy tài nguyên bản địa và chuyển đổi xanh”. 

Hỗ trợ hướng dẫn tư vấn giúp các sáng lập viên xây dựng điều lệ HTX; Xây dựng phương án sản xuất kinh doanh thủ tục thành lập mới HTX, vận động các HTX tham gia thành viên Liên minh HTX tỉnh. Trong quý I năm 2024 đã vận động thành lập mới 18 HTX và công nhận thành viên của Liên minh HTX tỉnh đối với 08 HTX. 

Về đào tạo, bồi dưỡng

Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh phốp hợp với Liên minh Hợp tác xã tỉnh và các đơn vị có liên quan xây dựng kế hoạch tổ chức hội nghị về kinh tế tập thể với 152 hội viên, phụ nữ đăng ký tham gia; Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn dự kiến tổ chức với 04 lớp 140 lượt người người tham dự. 

Liên minh Hợp tác xã đã tổ chức 01 lớp bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, nghiệp vụ cơ bản về công tác quản lý HTX, công tác kế toán, kiểm tra giám sát, áp dụng và tuân thủ các quy định, tiêu chuẩn, điều kiện về xúc tiến thương mại, thương mại điện tử, về chuỗi giá trị…. cho 70 cán bộ lãnh đạo HTX, Ban kiểm soát, Kế toán, thành viên, người lao động HTX. 

Về xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường

Chương trình đưa hàng Việt về nông thôn: đã tổ chức 07 đợt đưa hàng Việt về nông thôn tại các xã vùng sâu, vùng xa trên địa bàn tỉnh. Thông qua chương trình, các doanh nghiệp đã cung cấp cho bà con nhân dân những mặt hàng thiết yếu, chương trình đã thu hút bà con nhân dân hưởng ứng mua sắm, tổng doanh số đạt khoảng 500 triệu đồng, hoàn thành 100% kế hoạch đề ra. 

Hỗ trợ tổ chức Điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP: duy trì hoạt động Điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP tỉnh tại địa chỉ 339 - Phan Chu Trinh, thành phố Kon Tum. Điểm bán thu hút khoảng 100 sản phẩm OCOP của tỉnh và một số sản phẩm OCOP của các tỉnh, thành phố khác. Ngoài ra, đơn vị còn mang các sản phẩm tham gia kết nối tại một số tỉnh thành trong nước. Qua đó, các sản phẩm đặc trưng, chủ lực của tỉnh Kon Tum được khách tham quan, mua sắm biết đến nhiều hơn; quảng bá có hiệu quả các thương hiệu, sản phẩm OCOP, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu đến khách tham quan, du lịch và mua sắm. 

Tham gia Hội chợ triển lãm trong nước: xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Theo đó, dự kiến sẽ tổ chức 06 chuyến đưa đoàn các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình, cá nhân sản xuất kinh doanh thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đi tham gia hội chợ, triển lãm, hội nghị kết nối giao thương, tổ chức đoàn đi kết nối giao thương tại các tỉnh, thành phố; vận động các doanh nghiệp, HTX tham gia hội chợ thương mại quốc tế Việt Nam lần thứ 33 (Vietnam Expo2024) tại Hà Nội và Hội chợ Công Thương khu vực Tây Nguyên - Kon Tum 2024 thuộc Chương trình XTTM Quốc gia 2024 trong thời gian tới. 

Tham gia Hội chợ triển lãm nước ngoài: hỗ trợ 02 HTX tham gia Hội chợ triển lãm hàng hóa, đầu tư, du lịch và giải trí khu vực Tam giác phát triển Campuchia - Lào - Việt Nam tại tỉnh Ắt-ta-pư, Lào với các sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, sản phẩm OCOP của tỉnh và các tài liệu về xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch của tỉnh Kon Tum. Hiện đang vận động doanh nghiệp, HTX tham gia Hội chợ triển lãm Việt Nam - Lào - Campuchia - Thái Lan tại nước CHDCND Lào vào tháng 4/2024. Giới thiệu 01 dự án khởi nghiệp tham gia các hoạt động và trưng bày giới thiệu, kết nối, phát triển thương mại tại Ngày hội khởi nghiệp sáng tạo lần thứ 5 - TechFest Quảng Nam 2024 do UBND tỉnh kết nối. 

Thương mại điện tử: Hướng dẫn và hỗ trợ các doanh nghiệp, HTX trên địa bàn tỉnh tham gia quảng bá, giới thiệu sản phẩm trên sàn thương mại điện tử của tỉnh Kon Tum tại địa chỉ http://kontumtrade.gov.vn, tham gia các buổi triển lãm trực tuyến, tham gia bán hàng trên các sàn thương mại điện tử (lazada, shopee...); tổ chức lớp đào tạo, phát triển nguồn nhân lực Thương mại điện tử tiếp cận các nền tảng Thương mại điện tử đa quốc gia cho các doanh nghiệp, HTX trên địa bàn tỉnh; hỗ trợ các doanh nghiệp, HTX xây dựng website để quảng bá thương hiệu, sản phẩm cũng như xây dựng bộ giải pháp bán hàng trực tuyến thuộc Chương trình phát triển thương mại điện tử. Bên cạnh đó, hoạt động hướng dẫn, hỗ trợ triển khai áp dụng và quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc bằng mã QR cho các sản phẩm đặc trưng của tỉnh cũng được chú trọng. Ngoài ra, hỗ trợ 100% các doanh nghiệp, HTX trên địa bàn tỉnh được tham gia miễn phí vào hệ thống sàn thương mại điện tử tỉnh Kon Tum. 

Hỗ trợ thực hiện các Đề án khuyến công: Đang xây dựng và trình Bộ Công Thương xem xét phê duyệt các đề khuyến công quốc gia năm 2024; trình Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt đề án khuyến công địa phương năm 2024 (đợt 1) để làm cơ sở triển khai trong năm. Hướng dẫn các huyện, thành phố xây dựng, tổ chức bình chọn sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp huyện năm 2024. 

Về phát triển các sản phẩm OCOP: Đến nay có 40 Hợp tác xã nông nghiệp và Tổ hợp tác với 81 sản phẩm được chứng nhận sản phẩm OCOP cấp tỉnh đang tiêu thụ trên thị trường trong và ngoài tỉnh. Trong đó, có 06 sản phẩm của 02 Hợp tác xã được công nhận sản phẩm OCOP 04 sao và 75 sản phẩm OCCOP 03 sao. 

Về cấp mã số vùng trồng: Có 03 hợp tác xã nông nghiệp trên địa bàn tỉnh được cấp 06 mã số vùng trồng xuất khẩu với diện tích 73,32 ha; 02 Hợp tác xã, tổ hợp tác được cấp mã số vùng trồng tiêu thụ nội địa với diện tích 20 ha; có 43 hợp tác xã, tổ hợp tác được cấp giấy chứng nhận phù hợp tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật sản xuất nông sản với diện tích 361,9 ha (Cà phê: 103,5 ha (VietGap); 168 ha (Fairtrade Certificate); Cây ăn quả: 25,6 ha (VietGAP); Lúa: 30 ha (VietGap) và một số HTX, THT sản xuất rau theo tiêu chuẩn VietGap là 34,8 ha. 

Về ứng dụng khoa học, kỹ thuật và công nghệ mới

Hỗ trợ triển khai thực hiện 02 dự án Khoa học và Công nghệ hỗ trợ cho các HTX. Đã cấp và tổ chức trao 09 Giấy chứng nhận quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý “Ngọc Linh” sản phẩm sâm củ cho các tổ chức, cá nhân và triển khai việc dán Tem cho sản phẩm sâm củ đã được cấp quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý “Ngọc Linh”; đã phân tích ADN 200 mẫu sâm được cấp quyền sử dụng Chỉ dẫn địa lý “Ngọc Linh” cho sản phẩm sâm củ. 

Phối hợp Ủy ban nhân dân huyện Tu Mơ Rông tổ chức tập huấn, chuyển giao “Quy trình bảo quản tươi dược liệu dạng củ (Sâm Ngọc Linh)” thuộc sản phẩm đề tài KH&CN cấp tỉnh cho các ngành, địa phương, doanh nghiệp, hộ sản xuất - kinh doanh, tổ chức KTTT, HTX... triển khai ứng dụng vào thực tiễn sản xuất; nâng cao chất lượng sản phẩm sau thu hoạch, gia tăng hiệu quả sử dụng và giá trị kinh tế đối với các sản phẩm sâm củ Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh. 

Về tiếp cận vốn

Đến thời điểm 31/3/2024, tổng dư nợ cho vay thành viên của các QTDND ước đạt 455 tỷ đồng; nợ xấu khoảng 100 triệu đồng, chiếm tỷ lệ khá nhỏ 0,02% tổng dư nợ. 

Quỹ hỗ trợ phát triển Hợp tác xã tỉnh đã cho 08 HTX đang vay vốn với dư nợ 2.430 triệu đồng. 

Có thể nói, trong quý I năm 2024 công tác quản lý nhà nước về Kinh tế tập thể ngày càng được củng cố; từng bước cải cách và nâng cao chất lượng giải quyết thủ tục hành chính trong việc đăng ký thành lập mới, chuyển đổi, đăng ký lại cho các Hợp tác xã. Các cấp, các ngành đã tham gia tích cực công tác vận động, hướng dẫn, tạo điều kiện cho việc hình thành các Hợp tác xã mới trong các ngành nghề, lĩnh vực; tham gia vào nhiều hoạt động hỗ trợ, cung cấp dịch vụ, tư vấn, tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm. Một số Hợp tác xã bước đầu đã phát huy vai trò tiên phong, tham gia định hướng sản xuất, đặc biệt các Hợp tác xã đã chủ động thực hiện tốt các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá và giới thiệu sản phẩm, xây dựng sản phẩm OCOP, kết quả này đã góp phần quan trọng vào tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. Hợp tác xã nông nghiệp đã thể hiện được vai trò trong hướng dẫn các hộ xã viên, thành viên chuyển giao tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi và tổ chức các dịch vụ phục vụ sản xuất, đời sống của các xã viên, thành viên; hoạt động của các Hợp tác xã thiết thực gắn với lợi ích của các thành viên. Một số Hợp tác xã đã khắc phục được trì trệ, yếu kém, nỗ lực vươn lên, phát triển với quy mô lớn hơn, chất lượng hoạt động ổn định và có tính bền vững hơn./.