Giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy các dự án vay vốn Ngân hàng Thế giới

Ngày 26/3/2024, Văn phòng Chính phủ có Văn bản số 1973/VPCP-QHQT gửi các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; Ủy ban nhân dân các itnhr, thành phố trực thuộc Trung ương về tình hình quan hệ hợp tác và giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy các dự án vay vốn Ngân hàng Thế giới 

Theo kiến nghị của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tại văn bản số 14/TTr-NHNN ngày 26 tháng 02 năm 2024, của Bộ Kế hoạch và Đầu tư tại văn bản số 1220/BKHĐT-KTĐN ngày 21 tháng 02 năm 2024 về tình hình quan hệ hợp tác và các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và thúc đẩy các dự án vay vốn Ngân hàng Thế giới (WB), Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang có ý kiến như sau: 

Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính theo thẩm quyền và chức năng, nhiệm vụ được giao rà soát kỹ, đánh giá hiệu quả các khoản nợ công đã huy động, đồng thời nghiên cứu, đề xuất cải tiến công tác, thủ tục, quy định liên quan đến quản lý, huy động vốn vay nợ công theo hướng chỉ vay những khoản vay lớn, tập trung, trọng tâm, trọng điểm, khắc phục các tồn tại, hạn chế trong thời gian vừa qua theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 10229/VPCP-KTTH ngày 29 tháng 12 năm 2023 của Văn phòng Chính phủ. 

Chỉ sử dụng vốn vay IBRD cho các dự án cấp bách, cần thiết; tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và cả nước; phát triển hạ tầng, tạo điều kiện thuận lợi và tác dụng lan tỏa về kết nối giao thông, thuỷ lợi, đô thị, đầu tư, thương mại… mà vốn trong nước và vốn vay của các đối tác phát triển khác không đủ khả năng đáp ứng hoặc kém lợi thế hơn về công nghệ, kiến thức, kinh nghiệm. 

Không sử dụng vốn vay IBRD cho các dự án, hạng mục doanh nghiệp trong nước có khả năng thực hiện và xã hội hoá; lĩnh vực nhanh lạc hậu, ít hiệu quả như hạ tầng kỹ thuật số, công nghệ thông tin; hạng mục có tính chất chi thường xuyên. 

Đảm bảo khả năng vay, trả nợ của quốc gia và địa phương và có khả năng cân đối, bố trí kế hoạch các nguồn vốn trong các giai đoạn. (vi) Xác định, đánh giá rõ khả năng đáp ứng những nguyên tắc, quy định, điều kiện được WB áp dụng toàn cầu trước khi chuẩn bị dự án mới, đảm bảo tính khả thi, hiệu quả, nhanh chóng của công tác chuẩn bị, phê duyệt và triển khai dự án sử dụng vốn vay WB. 

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xác định cụ thể những quy định có tính nguyên tắc được WB áp dụng toàn cầu cho tất cả các quốc gia; những khác biệt giữa quy định pháp luật của Việt Nam và WB để trình cấp có thẩm quyền một lần việc cho phép áp dụng chung đối với tất cả các dự án sử dụng vốn WB, tránh phải tiến hành thủ tục báo cáo lặp lại nhiều lần cho cùng một vấn đề đối với từng dự án, hiệp định riêng lẻ. 

Đối với các dự án đã hoàn thành hoặc đang chuẩn bị đàm phán Hiệp định vay: Bộ Tài chính chủ trì phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao khẩn trương tiến hành thủ tục trình cấp có thẩm quyền cho phép đàm phán và ký kết Hiệp định vay với WB.

Đối với dự án đã hoàn thành thủ tục đầu tư nhưng WB không có chủ trương đàm phán Hiệp định vay: Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan, địa phương liên quan rà soát, có công hàm gửi WB đề nghị có ý kiến chính thức để có cơ sở báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định. 

Đối với các dự án đã được cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư: Các bộ, địa phương khẩn trương hoàn thành thủ tục đầu tư theo quy định, phối hợp với Bộ Tài chính thực hiện rà soát và tiến hành thủ tục đàm phán Hiệp định vay. Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các cơ quan có liên quan chịu trách nhiệm giải quyết các nội dung thuộc thẩm quyền, bảo đảm thời hạn, không làm ảnh hưởng đến tiến độ chung của dự án. 

Đối với các dự án đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt Đề xuất dự án: Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và WB họp, rà soát với các cơ quan chủ quản, đánh giá về khả năng và tiến độ hoàn thành thủ tục trong nước của dự án, trường hợp không đáp ứng được yêu cầu, báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép dừng không tiếp tục đề xuất vay vốn WB, chuyển sang nhà tài trợ khác phù hợp. Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các cơ quan có liên quan chịu trách nhiệm giải quyết các nội dung thuộc thẩm quyền, bảo đảm thời hạn, không làm ảnh hưởng đến tiến độ chung của dự án. 

Đối với các dự án đang tiến hành thủ tục trình phê duyệt Đề xuất dự án: Các cơ quan có liên quan có ý kiến đúng thời hạn đối với Đề xuất dự án. Bộ Tài chính khẩn trương báo cáo Thủ tướng Chính phủ các nội dung về xác định thành tố ưu đãi, cơ chế tài chính, đánh giá tác động nợ công theo quy định. Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan và cơ quan chủ quản dự án rà soát, đánh giá về nội dung Đề xuất dự án, trình Thủ tướng Chính phủ theo quy định. 

Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, các Bộ, cơ quan, địa phương liên quan: Theo dõi tình hình chuẩn bị, phê duyệt, đàm phán, ký kết và khó khăn, vướng mắc các chương trình, dự án, kịp thời báo cáo và kiến nghị giải pháp lên cấp có thẩm quyền. Tổng hợp các nội dung về khó khăn, vướng mắc của các chương trình, dự án ODA, vốn vay ưu đãi nói chung, dự án vay vốn WB nói riêng do nguyên nhân từ phía Việt Nam và từ phía các nhà tài trợ để họp, trao đổi và tìm giải pháp xử lý tại cuộc họp giữa Ban Chỉ đạo quốc gia về ODA và vốn vay ưu đãi với Nhóm 6 Ngân hàng phát triển và Nhóm Đại sứ các Cơ quan hợp tác phát triển tại Việt Nam, do Phó Thủ tướng Chính phủ chủ trì (dự kiến vào cuối tháng 3 năm 2024 theo chỉ đạo của Lãnh đạo Chính phủ tại văn bản 1871/VPCP-QHQT ngày 22 tháng 3 năm 2024 của Văn phòng Chính phủ). 

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, với vai trò là cơ quan đại diện cho Nhà nước, Chính phủ Việt Nam tại WB tiếp tục chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và các bộ, cơ quan liên quan chủ động theo dõi, cập nhật và kịp thời báo cáo các vấn đề lớn, quan trọng phát sinh trong quan hệ với WB./.