Tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội tháng 11 và 11 tháng năm 2023

Theo đánh giá của Chính phủ, tình hình kinh tế - xã hội tháng 11 và 11 tháng năm 2023 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực, tháng sau tốt hơn hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước, đạt được mục tiêu tổng quát đề ra và nhiều kết quả quan trọng trên các lĩnh vực.

Trong tháng 11, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; nguy cơ bất ổn gia tăng cả về kinh tế, chính trị, xã hội trên phạm vi toàn cầu; rủi ro về nợ công, nợ doanh nghiệp, chuỗi cung ứng hàng hóa chiến lược (dầu thô, lương thực, chất bán dẫn...), các thị trường tài chính, tiền tệ, bất động sản và thiên tai, biến đổi khí hậu... đã tác động tiêu cực đến triển vọng tăng trưởng kinh tế, sự phục hồi và phát triển ổn định của các quốc gia. Ở trong nước, nền kinh tế dần lấy lại đà tăng trưởng, nhất là ngành công nghiệp, thích ứng hiệu quả hơn trước tình hình mới của thế giới nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, nhất là “tác động kép” của các yếu tố bất lợi từ bên ngoài và những hạn chế, bất cập nội tại kéo dài nhiều năm bộc lộ rõ hơn trong khó khăn. 

Trước bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt, sâu sát, kịp thời, khoa học của Ban Chấp hành Trung ương Đảng mà thường xuyên, trực tiếp là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; sự phối hợp kịp thời, chặt chẽ của Quốc hội và các cơ quan trong hệ thống chính trị; sự chung sức, đồng lòng của Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp; sự hỗ trợ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương nắm chắc tình hình, bám sát thực tiễn, điều hành chủ động, linh hoạt, kịp thời ứng phó với những diễn biến phát sinh; tập trung thực hiện quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp trên các lĩnh vực; đồng thời kịp thời quán triệt và tổ chức triển khai đồng bộ, hiệu quả các Nghị quyết, Kết luận của Hội nghị Trung ương 8. Nhờ đó, tình hình kinh tế - xã hội tháng 11 và 11 tháng năm 2023 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực, tháng sau tốt hơn hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước, đạt được mục tiêu tổng quát đề ra và nhiều kết quả quan trọng trên các lĩnh vực. 

Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 11 tháng tăng 3,22% so với cùng kỳ. Thị trường tiền tệ, tỷ giá cơ bản ổn định; mặt bằng lãi suất tiếp tục xu hướng giảm; an toàn hệ thống ngân hàng được bảo đảm. Nợ công, nợ chính phủ, nợ nước ngoài, bội chi ngân sách Nhà nước được kiểm soát tốt trong giới hạn quy định. Thu ngân sách nhà nước 11 tháng ước đạt 94,9% dự toán. Kim ngạch xuất, nhập khẩu tháng 11 tăng lần lượt 6,7% và 5,1% so với cùng kỳ; tính chung 11 tháng ước xuất siêu 25,83 tỷ USD. Giải ngân vốn đầu tư công đạt 65,1% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, cao hơn 6,8% so với cùng kỳ (58.33%) và số tuyệt đối cao hơn khoảng 123 nghìn tỷ đồng. 

Các ngành, lĩnh vực chủ yếu của nền kinh tế; hoạt động sản xuất, kinh doanh nhìn chung tiếp tục chuyển biến tích cực. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 11 ước tăng 3% so với tháng trước và tăng 5,8% so với cùng kỳ, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 6,3%, nhiều địa bàn công nghiệp trọng điểm tiếp tục phục hồi hoặc duy trì đà tăng tích cực. Nông nghiệp phát triển ổn định; an ninh lương thực được bảo đảm, tính chung 11 tháng, xuất khẩu 7,75 triệu tấn gạo, đạt 4,4 tỷ USD, tăng lần lượt 16,2% về sản lượng và 36,3% về kim ngạch so cùng kỳ. Khu vực dịch vụ duy trì đà tăng khá. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 11 tăng 10,1% so với cùng kỳ; tính chung 11 tháng tăng 9,6%. Trong tháng 11, đón hơn 1,2 triệu lượt khách quốc tế, tăng 10,9% so với tháng trước; tính chung 11 tháng đạt hơn 11,2 triệu lượt, gấp 3,8 lần cùng kỳ. Số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường 11 tháng đạt trên 201,5 nghìn doanh nghiệp, tăng 3,5% so với cùng kỳ. Thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) 11 tháng đạt gần 28,85 tỷ USD, tăng 14,8% so với cùng kỳ và là mức cao nhất trong nhiều năm; vốn FDI thực hiện đạt 20,25 tỷ USD, tăng 2,9% so với cùng kỳ. Tập trung chỉ đạo, giải quyết các vấn đề tồn đọng; tháo gỡ khó khăn các thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp; thúc đẩy tăng trưởng tín dụng. Nhiều tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực về tình hình và triển vọng phát triển kinh tế - xã hội của nước ta. 

Công tác bảo đảm an sinh xã hội được tăng cường; tích cực chăm lo, hỗ trợ người có công, các đối tượng chính sách, người nghèo, người lao động bị mất việc, giảm giờ làm, người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, bão lũ; chuẩn bị phương án hỗ trợ trong dịp giáp hạt đầu năm và Tết Nguyên đán Giáp Thìn năm 2024. Thị trường lao động tiếp tục xu hướng phục hồi. Đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân tiếp tục được cải thiện; theo Tổng cục Thống kê, tỷ lệ hộ dân đánh giá có thu nhập trong tháng 11 không thay đổi và tăng lên so với cùng kỳ năm trước là 94,2%. Tổ chức xếp hạng tín nhiệm Fitch Ratings nâng xếp hạng tín nhiệm quốc gia dài hạn của Việt Nam từ mức BB lên BB+, triển vọng “ổn định”; Việt Nam tăng 4 bậc trong danh sách quốc gia an toàn nhất thế giới theo Báo cáo Chỉ số Hòa bình toàn cầu của Viện Kinh tế và Hòa bình (IFP); xếp thứ 12 trong các quốc gia châu Á có chất lượng cuộc sống tốt nhất theo đánh giá của trang tin tài chính Insider Monkey. Các lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch, thông tin tuyên truyền được quan tâm; các chuyến thăm, làm việc của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước nhân Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc tại các địa phương đã góp phần khơi dậy lòng tự hào dân tộc, tỉnh thần yêu nước, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc. Công tác khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe Nhân dân được chú trọng; tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng; bảo đảm cung ứng thuốc, vật tư, thiết bị y tế. Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật được đẩy mạnh; chuẩn bị tốt các nội dung phục vụ Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV. Quyết liệt cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; đẩy mạnh chuyển đổi số; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Quốc phòng, an ninh được giữ vững; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế, ngoại giao kinh tế tiếp tục được đẩy mạnh, đạt được những kết quả quan trọng và là điểm sáng, tạo thuận lợi, cơ hội, thời cơ mới để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, củng cố, nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. 

Bên cạnh những kết quả đạt được, Chính phủ cũng đánh giá, kinh tế nước ta còn những hạn chế, bất cập và tiếp tục gặp nhiều khó khăn, thách thức. Tăng trưởng kinh tế cả năm dự kiến thấp hơn so với mục tiêu đề ra, sức ép lạm phát còn ở mức cao. Hoạt động sản xuất kinh doanh có chuyển biến nhưng vẫn tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn. Xuất khẩu có xu hướng giảm; công tác điều hành tăng trưởng tín dụng còn bất cập, chưa kịp thời theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; tăng trưởng tín dụng đạt thấp, chưa bảo đảm mục tiêu đề ra, tiếp cận vốn tín dụng còn vướng mắc; tỷ lệ nợ xấu có xu hướng tăng; cơ cấu lại một số tổ chức tín dụng yếu kém và xử lý các dự án thua lỗ còn chậm. Các thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp đã có chuyển biến tích cực hơn nhưng còn vướng mắc, bất cập và cần chủ động ứng phó với các vấn đề phát sinh. Việc xử lý một số vấn đề tồn đọng kéo dài còn khó khăn, vướng mắc. Tình trạng rút bảo hiểm xã hội một lần gia tăng cục bộ. Thiên tai, bão lù, thời tiết cực đoan, sạt lở đất, bờ sông, bờ biển... diễn biến khó lưởng; tình trạng ô nhiễm không khí, ngập úng tại các đô thị lớn, ùn tắc giao thông ảnh hưởng đến các hoạt động kinh tế - xã hội. Đời sống một bộ phận người dân còn khó khăn, nhất là vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc, biên giới, hải đảo. Tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội, tội phạm ở một số địa bàn còn tiềm ẩn những yếu tố phức tạp. 

Phát huy sự linh hoạt, sáng tạo, đoàn kết, thống nhất trong chỉ đạo, điều hành

Theo dự báo của Chính phủ, thời gian tới, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; triển vọng kinh tế toàn cầu tăng trưởng bấp bênh, không đều, rủi ro gia tăng. Ở trong nước, nền kinh tế nước ta có cả thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen, nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn. Trước tình hình đó, trong tháng 12 năm 2023 và thời gian tới, Chính phủ yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục theo dõi sát diễn biến tình hình quốc tế, trong nước, phối hợp chặt chẽ, thực hiện đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra trên các lĩnh vực; phát huy sự linh hoạt, sáng tạo, đoàn kết, thống nhất trong chỉ đạo, điều hành; kịp thời, bình tĩnh, sáng suốt trong phản ứng chính sách; nhất quán mục tiêu ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; phấn đấu hoàn thành đạt mức cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ đã đề ra năm 2023, nhất là những chi tiêu ước chưa đạt kế hoạch và tạo đà thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024./.