Ngày 04/3, Văn phòng Chính phủ có Thông báo số 69/TB-VPCP Kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc Tổng kết 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW về kinh tế tập thể và Tổng kết 10 năm thi hành Luật Hợp tác xã năm 2012.

Theo đó, ngày 15 tháng 02 năm 2022, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW về kinh tế tập thể (KTTT) và tổng kết 10 năm thi hành Luật Hợp tác xã (HTX) năm 2012. Sau khi nghe Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình bày Báo cáo tổng kết 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW, Báo cáo tổng kết 10 năm thi hành Luật HTX và ý kiến tham luận của các bộ, ngành, địa phương, HTX, liên hiệp HTX, các chuyên gia, nhà khoa học, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính kết luận như sau:

KTTT mà nòng cốt HTX là thành phần kinh tế quan trọng, luôn được Đảng, Nhà nước khuyến khích phát triển. HTX ở nước ta được hình thành và phát triển qua các thời kỳ lịch sử, với những bước thăng trầm, vượt qua khó khăn, thử thách, có những đóng góp to lớn và quan trọng vào công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Chính phủ biểu dương, đánh giá cao Ban Chỉ đạo Đổi mới, phát triển KTTT, HTX (Ban Chỉ đạo), Cơ quan thường trực (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) đã khẩn trương đôn đốc, hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương tổ chức tổng kết, chuẩn bị công phu, kỹ lưỡng các báo cáo, tài liệu tổng kết 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW và 10 năm thi hành Luật HTX.

Trên cơ sở đánh giá những kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế; nguyên nhân của  hạn chế, yếu kém; bài học kinh nghiệm, Thủ tướng Chính phủ đồng tình với mục tiêu, định hướng, giải pháp trọng tâm đã đề ra để thúc đẩy phát triển KTTT, HTX trong thời gian tới, trong đó tập trung thực hiện một số nhóm nhiệm vụ, giải pháp:

Một là: Nhận thức sâu sắc chủ trương, định hướng, vai trò, vị trí của KTTT là một thành phần kinh tế quan trọng, không thể thiếu trong nền kinh tế thị trường đa thành phần, đa sở hữu, định hướng xã hội chủ nghĩa theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII và các chủ trương, chính sách của Đảng về phát triển KTTT, HTX. Tiếp tục nghiên cứu, xây dựng cơ chế chính sách phù hợp với tình hình mới và thực tiễn Việt Nam.

Hai là: Tiếp tục hoàn thiện thể chế, tháo gỡ các điểm nghẽn về thể chế, cơ chế, chính sách trên cơ sở tôn trọng các quy luật kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Xây dựng bộ máy quản lý nhà nước về KTTT, HTX tập trung, thống nhất, xuyên suốt trong chỉ đạo, điều hành từ trung ương đến địa phương.

Ba là: Nghiên cứu, hỗ trợ ứng dụng sáng tạo khoa học công nghệ, nhất là công nghệ cao, công nghệ số, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức cho phát triển KTTT, HTX.

Bốn là: Huy động mọi nguồn lực cho phát triển KTTT, HTX, đẩy mạnh hợp tác công - tư.

Năm là: Xây dựng mô hình quản trị KTTT, HTX tiên tiến, kết hợp với mô hình truyền thống phù hợp với điều kiện, tình hình cụ thể của nước ta, có kế thừa, ổn định, đổi mới và phát triển.

Sáu là: Tạo cạnh tranh lành mạnh, gắn với mở rộng thị trường và phát triển thương hiệu, sản phẩm.

Bảy là: Tăng cường liên doanh, liên kết, xây dựng thương hiệu các sản phẩm theo chuỗi và theo thế mạnh của từng khu vực, vùng miền; quy hoạch vùng nguyên liệu hợp lý theo điều kiện từng địa phương, từng sản phẩm và quy mô, thị trường.

Tám là: Nâng cao trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ và các chủ thể tham gia KTTT, HTX, chuẩn hóa các chức danh quản lý trong HTX (giám đốc, kế toán, kiểm soát).

Về quan điểm, mục tiêu, định hướng chính sách sửa đổi Luật HTX:

- Quan điểm: Sửa đổi Luật HTX phải xuất phát từ thực tiễn; phù hợp với các nguyên tắc HTX cơ bản; thể chế hóa đầy đủ các quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng về phát triển KTTT, HTX ở nước ta; phù hợp với lợi ích các chủ thể tham gia, nhất là của người dân; phù hợp với hoàn cảnh, điều kiện kinh tế - xã hội của nước ta và nguồn lực hiện có.

- Mục tiêu: Xóa bỏ các rào cản, điểm nghẽn; tạo môi trường thể chế, chính sách thuận lợi, tạo dự địa, động lực thúc đẩy phát triển mạnh mẽ để khu vực KTTT, HTX đóng vai trò, vị trí là thành phần kinh tế quan trọng, không thể thiếu trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa hiện nay.

- Định hướng chính sách cần sửa đổi: (1) Nghiên cứu, hoàn thiện các quy định về xác định bản chất HTX, việc mở rộng thành viên. (2) Nghiên cứu hoàn thiện các quy định về loại hình tổ chức kinh tế hợp tác và tổ chức đại diện, với nhiều hình thức hợp tác đa dạng như: tổ hợp tác, liên đoàn HTX. (3)  Không can thiệp vào hoạt động sản xuất kinh doanh, phát huy quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của từng HTX trong quyết định phương án sản xuất, kinh doanh, huy động vốn góp, tỷ lệ giao dịch, trích lập các quỹ HTX. (4) Nâng cao tính minh bạch, hiệu quả trong quản lý, điều hành HTX, tạo động lực cho khu vực HTX phát triển, trong đó tăng cường các hoạt động kế toán, kiểm toán, chuyển đổi số thích ứng với cách mạng công nghiệp 4.0 và thích ứng với biến đổi khí hậu. (5) Hoàn thiện các quy định về quản lý nhà nước đối với khu vực KTTT, HTX theo hướng tăng cường hậu kiểm, nâng cao tính tự giác, ý thức chấp hành kỷ luật, kỷ cương của HTX, khu vực KTTT; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ để hạn chế tác động của con người liên quan đến thủ tục hành chính và hoạt động của bộ máy nhà nước, chống tiêu cực, tham nhũng, sách nhiễu. (6) Nghiên cứu hoàn thiện các quy định về các chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Cần phải có chính sách hỗ trợ, cơ chế đặc thù, ưu tiên cho khu vực KTTT, HTX.

Về nhiệm vụ trong thời gian tới, Thủ tướng giao:

Ban Chỉ đạo, Cơ quan thường trực (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương khẩn trương: (1) Hoàn thiện các báo cáo tổng kết, nghiên cứu và đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành Nghị quyết mới thay thế Nghị quyết số 13-NQ/TW theo kế hoạch, chương trình làm việc đã đề ra của Bộ Chính trị, Ban Bí thư; hoàn thiện đề nghị xây dựng dự án sửa đổi Luật HTX theo quy định, bảo đảm tiến độ, chất lượng. (2) Nghiên cứu đánh giá đầy đủ đóng góp của khu vực KTTT vào GDP (bao gồm cả đóng góp của tổ hợp tác, kinh tế thành viên, hộ gia đình). (3) Tiếp tục nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, hoàn thiện cơ sở lý luận về phát triển các tổ chức kinh tế hợp tác trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. (4) Nghiên cứu, tiếp thu các kiến nghị với Chính phủ các nhiệm vụ, giải pháp phù hợp với tình hình, báo cáo đề xuất nếu vượt thẩm quyền.

Các bộ, ngành, địa phương tập trung huy động nguồn lực thực hiện các Chương trình hỗ trợ phát triển KTTT, HTX. Có cơ chế đặc thù, ưu tiên cho khu vực KTTT, HTX.