Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, nâng cao nhận thức trách nhiệm của các cấp, các ngành, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, huy động sự tham gia của toàn xã hội trong việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Về khả năng cung cấp năng lượng, tỉnh Kon Tum phát triển các nguồn năng lượng như thủy điện, điện gió, điện mặt trời, điện sinh khối. Cụ thể:
Về dự án thủy điện: (1) Thủy điện vừa và nhỏ trên địa bàn tỉnh Kon Tum có 81 vị trí thủy điện vừa và nhỏ được phê duyệt quy hoạch, tổng công suất lắp máy 874,8MW. Trong đó 28 dự án đã hoàn thành có tổng công suất 329,4 MW; 13 dự án thực hiện báo cáo khởi công xây dựng có tổng công suất 201,7 MW; 36 dự án đang lập dự án đầu tư xây dựng có tổng công suất 324,2 MW; 04 vị trí công trình hiện Ủy ban nhân dân tỉnh đã đề nghị Bộ Công Thương(11) xem xét thống nhất loại khỏi quy hoạch thủy điện vừa và nhỏ trên địa bàn tỉnh Kon Tum, gồm: Thủy điện Đăk Ruồi 1, Đăk Man, Đăk Brot, Sông Tranh 1. (2) Thủy điện lớn: Hiện có 02 nhà máy thủy điện lớn Plei Krông (100MW), Thượng Kon Tum (220MW) trên địa bàn tỉnh đã hoàn thành phát điện.
Các thủy điện trên địa bàn liên tỉnh: (1) Liên tỉnh Kon Tum - Gia Lai gồm: Ia Ly (720MW), Sê San 3 (260MW), Sê San 3A (108MW), Sê San 4 (360MW), Sê San 4A (63MW) đã hoàn thành đưa vào vận hành phát điện. Hiện đang triển khai dự án Ia Ly mở rộng (360MW), dự kiến tiến độ xây dựng 5/2021 đến tháng 5/2024 hoàn thành tổ máy số 1, tháng 8/2024 hoàn thành tổ máy số 2. (2) Liên tỉnh Kon Tum - Quảng Ngãi gồm: Đăk Đrinh (125MW), Đăk Re (60MW) đã hoàn thành đưa vào vận hành phát điện.
Về sản lượng điện đối với các thủy điện đang vận hành tại các nhà máy thủy điện trên địa bàn tỉnh, liên tỉnh đảm bảo cung cấp điện cho địa bàn tỉnh Kon Tum phát triển kinh tế - xã hội; đồng thời góp phần tích cực trong việc đảm bảo an ninh năng lượng khu vực, Quốc gia.
Các Dự án và tiềm năng điện gió: Tiềm năng để phát triển điện gió của tỉnh Kon Tum khoảng 6.058MW, trong đó: 02 Dự án Nhà máy điện gió (NMĐG) đã được Thủ tướng Chính phủ đồng bổ sung Quy hoạch phát triển điện lực với tổng công suất 153,5 MW tại công văn số 795/TTg-CN ngày 25 tháng 6 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ.
Tiềm năng phát triển các dự án nguồn điện gió trên địa bàn tỉnh Kon Tum hiện nay là rất lớn: khoảng 5.904,5MW điện gió, bao gồm: 19 dự án điện gió tổng công suất 1.413,1 MW đã hoàn thành công tác lập hồ sơ bổ sung quy hoạch, 27 cụm dự án điện gió tổng công suất 2.342,0MW(12) đang trong quá trình hoàn thiện hồ sơ bổ sung Quy hoạch phát triển điện lực. Tiềm năng điện gió chưa có Nhà đầu tư đề xuất khảo sát 2.149,40MW.
Các dự án và tiềm năng điện mặt trời: Tiềm năng để phát triển điện mặt trời của tỉnh Kon Tum khoảng 13.964,637 MWp, trong đó: 01 Dự án đã hoàn thành đóng điện có công suất 49MWp; 01 Dự án đã được bổ sung quy hoạch công suất 200MWp; 15 Dự án đã lập hồ sơ bổ sung quy hoạch phát triển điện lực, hồ sơ được Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum báo cáo Bộ Công Thương thẩm định trình cơ quan có thẩm quyền bổ sung quy hoạch: 1.698,937 MWp; 02 Dự án đang trong quá trình khảo sát, lập hồ sơ bổ sung quy hoạch: 375MWp. Tiềm năng đầu tư phát triển điện mặt trời: 11.641,7 MWp.
Phát triển điện sinh khối: 01 dự án điện sinh khối (50MW) đã hoàn thành hồ sơ bổ sung quy hoạch, hồ sơ được Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum báo cáo Bộ Công Thương thẩm định trình cơ quan có thẩm quyền bổ sung quy hoạch.
Đối với các dạng năng lượng khác như năng lượng khí sinh học, năng lượng từ nguồn rác thải tiềm năng không đáng kể. Hiện có 01 máy phát điện sử dụng bã mía, công suất 1,5MW tại Công ty CP Đường Kon Tum đã đầu tư đưa vào sử dụng để cung cấp điện phục vụ sản xuất cho nhà máy đường Kon Tum.
Nhìn chung, tình hình cung cấp năng lượng đáp ứng nhu cầu phục vụ phát triển kinh tế- xã hội và nhu cầu sinh hoạt của nhân dân tỉnh Kon Tum giai đoạn 2016–2021 và giai đoạn 2021–2025; đồng thời phát lên hệ thống lưới điện quốc gia và thu ngân sách tại tỉnh Kon Tum.
Đối với các dự án nguồn điện (thủy điện) trong giai đoạn 2016-2021 tại địa bàn tỉnh đã kêu gọi, thu hút đầu tư các dự án như trong Bảng 10 và Bảng 11 kèm theo(14). Nhìn chung các dự án đã tích cực trong việc góp phần phát triển kinh tế - xã hội, tạo thêm công trình cơ sở hạ tầng, tạo công việc làm cho người lao động tại địa phương.
Việc thu hút các nguồn lực xã hội tham gia đầu tư các dự án hạ tầng năng lượng đối với hệ thống lưới điện phân phối trong thời gian qua trên địa bàn tỉnh thực hiện rất tốt như đã nêu trên. Tuy nhiên, việc triển khai đầu tư hệ thống lưới điện truyền tải 220kV để tạo thuận lợi cho việc đấu nối các dự án nguồn điệncòn hạn chế, chưa đảm theo kế hoạch, quy hoạch phát triển điện lực tỉnh, quốc gia.
Việc thu hút nguồn vốn FDI tham gia đầu tư vào các dự án hạ tầng năng lượng trên địa bàn tỉnh còn hạn chế ( không có nguồn vốn FDI đầu tư).
Chính sách thu hút vốn đầu tư ngoài nhà nước; khuyến khích tư nhân, nước ngoài tham gia đầu tư, phát triển các dự án năng lượng trên địa bàn tỉnh: được Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo các sở, ngành triển khai thực hiện. Tuy nhiên, do khó khăn về địa hình, khó khăn về đấu nối, suất đầu tư cao nên việc thu hút vốn đầu tư về phát triển các dự án năng lượng không thuận lợi so với các tỉnh khác trong khu vực.
Về sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả: Với hiện trạng lưới điện truyền tải, phân phối tỉnh đã được ngành điện tính toán kỹ thuật, lựa chọn các phương án vận hành tối ưu, nên về tổn thất điện năng trong quá trình truyền tải điện và tổn thất phân phối điện năng nằm trong giới hạn cho phép, đảm bảo theo quy định ngành điện. Các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh đã đề nghị các cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm trên địa bàn tỉnh Kon Tum xây dựng kế hoạch năm N+1 và báo cáo thực hiện kế hoạch năm N về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả của đơn vị; xây dựng kế hoạch 05 năm giai đoạn 2021-2025 và báo cáo thực hiện kế hoạch 05 năm giai đoạn 2016-2020 về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu qủa của cơ sở; thực hiện đăng ký kế hoạch, báo cáo thực hiện kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả thông qua Trang thông tin điện tử của Hệ thống cơ sở dữ liệu năng lượng quốc gia; đến nay đã tạo tài khoản cho hơn 25 cơ sở, đơn vị trên trang www.dataenergy.vn(15). Đã chủ động kiểm tra, đôn đốc các doanh nghiệp, đơn vị nghiêm túc triển khai thực hiện các quy định tại Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, các văn bản của bộ, ngành Trung ương và của địa phương về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Triển khai tổ chức có hiệu quả Kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trên địa bàn tỉnh Kon Tum giai đoạn 2020-2030 (Kế hoạch số 1397/KH-UBND ngày 24/4/2020 của Ủy ban nhân dân tỉnh) ; Kế hoạch triển khai thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 07 tháng 5 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ(16) (Kế hoạch số 2125/KH-UBND ngày 24/6/2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh), hằng năm tiết kiệm khoảng 2% so với điện thương phẩm của tỉnh. Tổ chức các hoạt động hưởng ứng Chiến dịch Giờ Trái đất: Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, các sở, ngành đơn vị liên quan và các tổ chức đoàn thể trên địa bàn tỉnh cũng đã tích cực tuyên truyền hưởng ứng Chiến dịch Giờ Trái đất hằng năm (không tổ chức các sự kiện tập trung đông người trong các năm diễn ra đại dịch Covid 19). Lập danh sách cơ sơ sử dụng năng lượng trọng điểm hằng năm trên địa bàn tỉnh Kon Tum: Thực hiện chỉ đạo của Bộ Công Thương về việc báo cáo sử dụng năng lượng, định mức tiêu hao năng lượng và cập nhật danh sách cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm năm. Hằng năm tỉnh Kon Tum rà soát, lập danh sách các cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm trên địa bàn tỉnh, báo cáo Bộ Công Thương trình Thủ tướng chính phủ ban hành. Tham mưu đề xuất triển khai các nhiệm vụ hằng năm thuộc Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030(18): hiện đang đề xuất đề xuất Bộ Công Thương hỗ trợ triển khai 02 nhóm nhiệm vụ(19).
Thực hiện xử lý các dự án năng lượng chậm tiến độ, gặp khó khăn, vướng mắc: Đối với các hạng mục lưới điện truyền tải phân phối trên110kV, trong quy hoạch phát triển điện lực trên địa bàn tỉnh chưa đầu tư đúng giai đoạn theo quy hoạch, đã được sở Công Thương báo cáo, tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh đề nghị Bộ Công Thương chỉ đạo Tập đoàn điện lực Việt Nam, Tổng công ty Điện lực miền Trung quan tâm đầu tư trong thời gian sớm nhất để góp phần tháo gỡ khó khăn về đấu nối các dự án nguồn điện trên địa bàn tỉnh. Đối với các dự án nguồn điện đã được bổ sung quy hoạch phát triển điện lực, đã đề nghị các nhà đầu tư hoàn thành sớm các thủ tục chuẩn bị đầu tư theo quy định, thực hiện đầu tư theo giai đoạn tiến độ để sớm hoàn thành đưa vào vận hành. Tuy nhiên, hiện nay còn những khó khăn về đấu nối, bố trí nguồn vốn nên tiến độ còn giàn trải, Sở Công Thương tiếp tục đề nghị các nhà đầu tư có giải pháp tháo gỡ khó khăn để sớm đầu tư. Đối với các trường hợp, không thực hiện, kéo dài thời gian thì sẽ có hướng tham mưu thu hồi chủ trương đầu tư./.